Thủ tục cấp giấy phép lao động

Ngày 05/09/2013 Chính phủ ban hành Nghị định 102/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật lao động về lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam (Sau đây gọi chung là Nghị định 102). Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/11/2013.

Theo nội dung của văn bản này, thủ tục cấp Giấy phép lao động cho người lao động nước ngoài có nhiều điểm mới.

Thứ nhất, về hình thức làm việc của người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam: Nghị định 102 quy định 10 hình thức làm việc, bao gồm:

“a) Thực hiện hợp đồng lao động;

1. b) Di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp;
2. c) Thực hiện các loại hợp đồng hoặc thỏa thuận về kinh tế, thương mại, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, khoa học kỹ thuật, văn hóa, thể thao, giáo dục, dạy nghề và y tế;
3. d) Nhà cung cấp dịch vụ theo hợp đồng;

đ) Chào bán dịch vụ;

1. e) Làm việc cho tổ chức phi chính phủ nước ngoài, tổ chức quốc tế tại Việt Nam được phép hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam;
2. g) Tình nguyện viên;
3. h) Người chịu trách nhiệm thành lập hiện diện thương mại;
4. i) Nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia, lao động kỹ thuật;
5. k) Tham gia thực hiện các gói thầu, dự án tại Việt Nam”.

Như vậy so với quy định trước đây, Nghị định 102 quy định nhiều hơn 4 hình thức làm việc là :

“g) Tình nguyện viên;

1. h) Người chịu trách nhiệm thành lập hiện diện thương mại;
2. i) Nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia, lao động kỹ thuật;
3. k) Tham gia thực hiện các gói thầu, dự án tại Việt Nam”.

Thứ hai, về người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp Giấy phép lao động, Nghị định 102 quy định:

“1. Là thành viên góp vốn hoặc là chủ sở hữu của công ty trách nhiệm hữu hạn.

2. Là thành viên Hội đồng quản trị của công ty cổ phần.
3. Là Trưởng văn phòng đại diện, dự án của tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ tại Việt Nam.
4. Vào Việt Nam với thời hạn dưới 03 tháng để thực hiện chào bán dịch vụ.
5. Vào Việt Nam với thời hạn dưới 03 tháng để xử lý những sự cố, tình huống kỹ thuật, công nghệ phức tạp nảy sinh làm ảnh hưởng hoặc có nguy cơ ảnh hưởng tới sản xuất, kinh doanh mà các chuyên gia Việt Nam và các chuyên gia nước ngoài hiện đang ở Việt Nam không xử lý được.
6. Là luật sư nước ngoài đã được cấp giấy phép hành nghề luật sư tại Việt Nam theo quy định của Luật luật sư.
7. Theo quy định của Điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
8. Là học sinh, sinh viên học tập tại Việt Nam làm việc tại Việt Nam nhưng người sử dụng lao động phải báo trước 07 ngày với cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp tỉnh.
9. Di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp thuộc phạm vi 11 ngành dịch vụ trong biểu cam kết dịch vụ của Việt Nam với Tổ chức Thương mại thế giới, bao gồm: kinh doanh; thông tin; xây dựng; phân phối; giáo dục; môi trường; tài chính; y tế; du lịch; văn hóa giải trí và vận tải;

Bộ Công Thương hướng dẫn căn cứ, thủ tục để xác định người lao động nước ngoài di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp thuộc phạm vi 11 ngành dịch vụ nêu trên.

10. Vào Việt Nam để cung cấp dịch vụ tư vấn về chuyên môn và kỹ thuật hoặc thực hiện các nhiệm vụ khác phục vụ cho công tác nghiên cứu, xây dựng, thẩm định, theo dõi đánh giá, quản lý và thực hiện chương trình, dự án sử dụng nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) theo quy định hay thỏa thuận trong các điều ước quốc tế về ODA đã ký kết giữa cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam và nước ngoài;
11. Được Bộ Ngoại giao cấp giấy phép hoạt động thông tin, báo chí tại Việt Nam theo quy định của pháp luật;
12. Giáo viên của cơ quan, tổ chức nước ngoài được cơ quan có thẩm quyền của nước đó cử sang Việt Nam giảng dạy tại trường quốc tế thuộc phạm vi quản lý của cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài hoặc tổ chức quốc tế tại Việt Nam;
13. Tình nguyện viên;

Người lao động nước ngoài theo quy định tại Điểm d và Điểm đ Khoản 2 Điều này phải có xác nhận của cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài hoặc tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

14. Người có trình độ từ thạc sĩ trở lên hoặc tương đương thực hiện tư vấn, giảng dạy, nghiên cứu khoa học tại cơ sở giáo dục đại học, cơ sở dạy nghề trình độ cao đẳng với thời gian không quá 30 ngày;

Cơ sở giáo dục đại học, cơ sở dạy nghề trình độ cao đẳng phải có văn bản xác nhận về việc người lao động nước ngoài thực hiện công việc tư vấn, giảng dạy, nghiên cứu khoa học.

15. Người lao động nước ngoài vào Việt Nam thực hiện thỏa thuận quốc tế mà cơ quan nhà nước ở Trung ương, cơ quan cấp tỉnh và tổ chức chính trị – xã hội cấp Trung ương ký kết theo quy định của pháp luật.

Cơ quan nhà nước ở Trung ương, cơ quan cấp tỉnh và tổ chức chính trị – xã hội cấp Trung ương phải có văn bản thông báo với cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép lao động về việc người lao động nước ngoài vào Việt Nam để thực hiện thỏa thuận quốc tế mà các cơ quan, tổ chức này đã ký kết.

16. Các trường hợp khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định theo đề nghị của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội”.

Như vậy, đối tượng người lao động nước ngoài không thuộc diện phải cấp Giấy phép lao động mở rộng hơn so với quy định trước đây. Theo đó, các trường hợp mới được bổ sung thêm gồm có điểm 7,8,12,13,14,15.

Nghị định 102 cũng bổ sung thêm một quy định mới về thủ tục xác nhận người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp Giấy phép lao động như sau:

“1. Sở Lao động – Thương binh và Xã hội có thẩm quyền xác nhận người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động.

2. Người sử dụng lao động phải đề nghị Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nơi người lao động nước ngoài thường xuyên làm việc xác nhận người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động trước ít nhất 07 ngày làm việc, kể từ ngày người lao động nước ngoài bắt đầu làm việc.
3. Hồ sơ đề nghị xác nhận không thuộc diện cấp giấy phép lao động, bao gồm:
4. a) Văn bản đề nghị xác nhận người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động;
5. b) Danh sách trích ngang về người lao động nước ngoài với nội dung: họ, tên; tuổi; giới tính; quốc tịch; số hộ chiếu; ngày bắt đầu và ngày kết thúc làm việc; vị trí công việc của người lao động nước ngoài;
6. c) Các giấy tờ để chứng minh người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động.

Các giấy tờ chứng minh người lao động nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động là 01 bản chính hoặc 01 bản sao nếu bằng tiếng nước ngoài thì miễn hợp pháp hóa lãnh sự, nhưng phải dịch ra tiếng Việt và chứng thực theo quy định của pháp luật Việt Nam.

4. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ đề nghị, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội có văn bản xác nhận gửi người sử dụng lao động. Trường hợp không xác nhận thì có văn bản trả lời và nêu rõ lý do”.

Về điều kiện cấp Giấy phép lao động, Nghị định 102 quy định:

“1. Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật.

2. Có sức khỏe phù hợp với yêu cầu công việc.
3. Là nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia hoặc lao động kỹ thuật.

Đối với người lao động nước ngoài hành nghề khám bệnh, chữa bệnh, trực tiếp khám bệnh, chữa bệnh tại Việt Nam hoặc làm việc trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và dạy nghề phải có đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật Việt Nam về khám bệnh, chữa bệnh, giáo dục, đào tạo và dạy nghề.

4. Không phải là người phạm tội hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật nước ngoài.
5. Được chấp thuận bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc sử dụng người lao động nước ngoài”.

Như vậy, so với quy định cũ, Nghị định 102 quy định thêm một điều kiện để được cấp Giấy phép lao động là: “Được sự chấp thuận bằng văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc sử dụng người lao động nước ngoài”.

Về hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép lao động: về cơ bản Nghị định 102 vẫn giữ các nội dung như quy định cũ. Tuy nhiên, đáng chú ý có thêm quy định về: “Văn bản của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về việc chấp thuận sử dụng người lao động nước ngoài”.

Về văn bản xác nhận là nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia hoặc lao động kỹ thuật, Nghị định 102 cũng có quy định cụ thể, chặt chẽ hơn như sau:

“Chuyên gia là người lao động nước ngoài đã được nước ngoài công nhận là chuyên gia hoặc người lao động nước ngoài có trình độ kỹ sư, cử nhân trở lên hoặc tương đương và có ít nhất 05 năm làm việc trong chuyên ngành được đào tạo.

Lao động kỹ thuật là người lao động nước ngoài đã được đào tạo chuyên ngành kỹ thuật có thời gian ít nhất 01 năm và đã làm việc ít nhất 03 năm trong chuyên ngành kỹ thuật được đào tạo”.

Như vậy, nếu người lao động nước ngoài làm việc với tư cách là chuyên gia thì ngoài việc phải có bằng đại học thì người lao động phải có thêm xác nhận 5 năm kinh nghiệm làm việc trong chuyên ngành được đào tạo

Trường hợp làm việc với tư cách là lao động kỹ thuật thì phải có giấy tờ (bằng hoặc chứng chỉ nghề) chứng minh đã được đào tạo chuyên ngành kỹ thuật với thời hạn ít nhất 1 năm và giấy xác nhận 3 năm kinh nghiệm làm việc trong chuyên ngành kỹ thuật đã được đào tạo.

Về thời gian giải quyết việc cấp Giấy phép lao động về vẫn giữ nguyên như quy định cũ là 10 ngày làm việc.

Như vậy, nhìn chung Nghị định 102 đã có thêm nhiều quy định mới nhằm quản lý chặt chẽ hơn hoạt động tuyển dụng lao động nước ngoài vào Việt Nam làm việc. Điều này một mặt giúp các cơ quan nhà nước thuận lợi hơn trong việc quản lý người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam song mặt khác cũng làm phức tạp thêm thủ tục cấp Giấy phép lao động cho người lao động nước ngoài.

Văn phòng tại Hà Nội

Số 9, Ngõ 8 Liễu Giai, Ba Đình

Mobile: 09 33 11 33 66

Email: info@luatvietan.vn

Văn phòng tại TP Hồ Chí Minh

Tầng 3: 66C Phó Đức Chính, Quận 1

Mobile: 0979 05 77 68

Email: saigon@luatvietan.vn